بازار ارز کشور پس از پشت سر گذاشتن روزهای ملتهب مهر و آذر به آرامش رسیده و با خالی شدن حباب ناشی از انتظارات در حال بازگشت به تعادل و ثبات است.کارشناسان بازار از چند  دلیل برای توجیه این افزایش فشار فروش صحبت می کنند. این افراد دلیل اول روند کاهشی را کاهش انتظارات تورمی می دانند. مجموعه اخبار، مطالب و مشاهدات روند قیمت دلار در روز‌های اخیرتوانستهانتظارات مردم و بازار را از نرخ ارز در روز‌ها و هفته‌های آتی به‌شدت کاهشی کند که این امر خود سبب افزایش عرضه در معاملات خرد بازار شده به صورتی که اکثریت معامله‌گران و دارندگان منابع دلاری درصدد تخلیه سرمایه خود و تبدیل آن به ریال هستند.از طرف دیگر احتمال آزاد‌سازی منابع دلاری بلوکه شده توسط کشور‌های کره و عراق در کنار سخنان رئیس کل بانک مرکزی در راستای سیاست‌های تقویتی بازار برای ماه‌های آتی، همگی خبر از افزایش میزان عرضه دلار در بازار ارز ایران می‌دهد و به نظر کارشناسان این خود می‌تواند دلیل مهم دیگری برای کاهش نرخ ارز در هفته‌های اخیر باشد. 

   پنچ میلیارد دلار از منابع بلوکه شده کشور آزاد شد
احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده قم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه طی چند ماه اخیر فروش منابع نفتی کشور افزایش یافته و درآمدهای نفتی ما بیشتر شده، تاکیده کرده است که حدود پنج میلیارد دلار از منابع بلوکه شده، آزاد شده که بخش عمده‌ای از آن وارد کشور و مابقی نیز تبدیل به خط اعتباری شده است.وی همچنین رایزنی های مثبت با همسایگان بویژه عراق، پاکستان، عربستان، قطر و ترکمنستان را از دستاوردهای دولت و در راستای اقدامات استراتژیک سیاسی و اقتصادی کشور دانسته و از بهبود شرایط کشور سخن گفته است. در همین خصوص نیز رییس کل بانک مرکزی چندی پیش وصول درآمدهای ارزی کشور در سال جاری را سه برابر مدت مشابه سال قبل اعلام کرده بود.

    آزادسازی منابع ایران در کره
وزارت امور خارجه کره جنوبی هم روز پنجشنبه اعلام کرد چوی جونگ کان معاون اول وزیر امور خارجه کره جنوبی با مذاکره کنندگان ارشد درگیر در مذاکرات احیای برجام  در وین گفتگو کرد. 
این وزارت‌خانه یک روز قبل (چهارشنبه) اعلام کرده بود که هیئتی به سرپرستی چوی جونگ کان به وین سفر می‌کند تا راه‌های حل مسئله دارایی های مسدود شده ایران در کره را بررسی کنند.
وزارت امور خارجه کره جنوبی پس از دیدار معاون وزیر خارجه آن با همتای ایرانی‌اش در وین، در بیانیه‌ای با اشاره به محورهای گفت‌وگوی آن‌ها از موافقت طرف کره‌ای با انجام گرفتن فوری آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در بانک‌های کره‌ای خبر داد.بدهی کره به ایران حدود 7 میلیارد دلار تخمین زده می شود که در صورت پرداخت نقش مهمی در تامین ارز واردات کشور و کاهش نرخ ارز خواهد داشت.

    استقبال صادرکنندگان از افزایش نرخ ارز در سامانه نیما
اختلاف قیمت ارز در سامانه نیما و بازار غیررسمی همواره یکی از چالش های مطرح در زمینه بازگشت ارزهای صادراتی به کشور و مورد انتقاد صادرکنندگان بوده است. در واقع بخشی از صادرکنندگان به دلیل آنکه بازگشت ارز به کشور از طریق سامانه نیما را به صرفه نمی دانستند از این امر استقبال نکرده و به خروج سرمایه از کشور یا قاچاق دامن زده اند، اما با سیاست های در نظر گرفته شده نرخ ارز در سامانه نیما طی روزهای اخیر افزایش یافته و از 23 هزار تومان به 25 هزار تومان رسیده 
است. 
این موضوع به طور قطع با استقبال صادرکنندگان مواجه و عرضه ارز در نیما را بیشتر خواهد کرد.  عرضه بیشتر در نیما به معنای تسهیل و افزایش واردات و کاهش تقاضا در بازار آزاد است که موجبات کاهش نرخ غیررسمی را نیز به دنبال داشته و خواهد داشت.
    اقدامات بانک مرکزی برای ساماندهی پرداخت ارز خدماتی
بانک مرکزی در یک ماه اخیر با دو اقدام ضربتی، دست دلالان و سفته بازان را از بازار اسکناس ارز کوتاهتر  از پیش کرده و آرامشی نسبی را به صرافی ها تزریق کرده است. اقدام اول قطع پرداخت ارز سهمیه ای بر اساس کدملی و محدود کردن پرداخت ارز به موارد 25 گانه بر اساس مدارک بود. بر این اساس بانک مرکزی پرداخت 2200 دلار به هر کدملی را که به محملی برای جولان سودجویان و سفته بازان از طریق اجاره کارت ملی افراد تبدیل شده بود را ممنوع و منوط به ارایه مدارک مثبته کرد. همچنین بانک مرکزی در دومین اقدام خود به ساماندهی ارز مسافرتی پرداخت و میزان ارز پرداختی به مسافرت های  زمینی را که قبلا 2200 دلار و برابر با مسافرت های هوایی بود را به 300 یورو کاهش داد.  این رویکرد نیز نقش مهمی در کاهش تقلب سودجویانی که با بلیت مسافرت زمینی نسبت به دریافت ارز مسافرتی اقدام می کردند و سپس با کنسل کردن بلیت و فروش ارز در بازار آزاد به سود می رسیدند داشت.  

    طرح اصلاح نظام پرداخت یارانه ها و ارز تک نرخی
آنطور که از شواهد پیداست، دولت قصد دارد با حذف تخصیص ارز ترجیحی و اصلاح نظام پرداخت یارانه گامی در راستای حذف رانت و ایجاد شفافیت در اقتصاد بردارد. بسیاری از کارشناسان، بر این باورند که سیاست  تخصیص ارز ترجیحی به هدف خود که کاهش قیمت کالاهای اساسی برای عموم مردم بویژه طبقات ضعیف بود اصابت نکرده است و بالعکس موجب تورم بیشتر و افزایش نرخ ارز و پر شدن جیب رانتخواران شده است. معاون سازمان برنامه بودجه در اظهارات خود در این خصوص گفته است که تداوم تخصیص ارز ترجیحی تورم 28 درصدی در پی دارد در حالیکه تورم ناشی از حذف آن نهایتا 8 درصد خواهد بود. لذا از آنجا که نرخ ارز در کشور همبستگی زیادی با نرخ تورم دارد، کاهش تورم از محل حذف ارز ترجیحی به تعدیل قیمت ارز منجر خواهد شد. همچنین رییس سازمان برنامه و بودجه نیز از تک نرخی شدن ارز متعاقب حذف ارز 4200 تومانی خبر داده و اعلام کرده است که طبق قانون دیگر نمی توانیم ارز 4200 را داشته باشیم و می توانیم از این پس با ریال حمایت های خود را انجام دهیم یعنی دیگر ارز 2 نرخی در بازار وجود نخواهد داشت. اگر بخواهیم یارانه ای به کالایی تخصیص دهیم به صورت ریالی خواهد بود و به ذینفع نهایی و مردم پرداخت می‌شود زیرا تمامی مسائل حاکی از آن است، یارانه ای که از طریق دو نرخی کردن ارز پرداخت می شد، در سفره مردم قرار نگرفته است. به این ترتیب با این برنامه سیاستگذار، نگرانی برای کاهش عرضه ارز در بازار به حداقل می رسد. 

 

ضرورت توجه ویژه به ساخت خانه های طرح نهضت ملی مسکن در مناطق محروم 
 اسماعیل حسین زهی، نایب رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، گفت: ساخت خانه های طرح نهضت ملی مسکن در مناطق کم برخوردار و محروم مانند استان سیستان و بلوچستان نیاز به توجه ویژه دولت به ویژه وزارت راه و شهرسازی دارد.این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به وضعیت اجرای عملیات طرح نهضت ملی مسکن در استان سیستان و بلوچستان افزود: در این استان زمین برای ساخت واحدهای مسکونی طرح اقدام ملی مسکن پیش بینی شده بود که هم اکنون با طرح نهضت ملی مسکن ادغام شده و ثبت نام ها نیز در حال انجام است، در مرکز استان عملیات ساخت حدود 2 هزار واحد مسکونی آغاز شده و بخشی از آنها حدود25 درصد نیز پیشرفت فیزیکی دارند، از طرفی در سایر شهرهای استان جانمایی زمین انجام شده اما هنوز عملیات ساخت کلید نخورده است. وی اضافه کرد: با توجه به قانون جهش تولید مسکن ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی جز تعهدات دولت بوده که باید انجام دهد به ویژه در مناطق کم برخوردار و محرومی مانند سیستان و بلوچستان  که بخش عمده از مردمش جز دهک های پایین جامعه هستند، این امر باید با جدیت بیشتری انجام شود. حسین زهی تصریح کرد: با توجه به تاکیداتی که در قانون جهش تولید و تامین مسکن برای جانمایی مناسب زمین‌ها دارد، امیدواریم با مشکلاتی که سابقا در مسکن مهر مواجه بودیم، رو برو نشویم، البته تا اینجای کار نیز جانمایی زمین‌ها بهتر از پروژه های مسکن مهر بوده است.
نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: در حوزه انتخابیه‌ام تعدادی از واحدهای مسکن مهر که قرار بود به صورت مشارکتی ساخت شوند، نیمه کاره رها شده است، از طرفی هم اکنون خانه ها به کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی برای ارائه به مددجویان واگذار شده اما به دلیل وجود اختلاف با پیمانکار واحدهای هنوز تکمیل نشده است. از این رو دولت به ویژه وزارت راه و شهرسازی باید هر چه سریع‌تر مشکلات حقوقی و ... پروژه های مسکن مهر را حل کرده تا بیش از این متقاضیان منتظر نمانند. 

مشوق‌های مالیاتی و گمرکی برای مناطق آزاد پیش‌بینی شود
 سعید محمد، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی با بیان اینکه برای صادارت به سرمایه گذاری نیاز داریم، گفت: براساس تجربه مناطق آزاد در کشورهایی مانند چین، امارات، ترکیه و... باید مشوق‌های مالیاتی و گمرکی برای این مناطق پیش بینی شود و به دنبال آن هستیم که با ایجاد بانک آفشور و بورس بین المللی به اقتصاد سرزمین اصلی نیز کمک کنیم.وی  گفت: چند هزار واحد تولیدی و صنعتی در مناطق آزاد موجود است که این واحدها خوشبختانه از تولید مناسبی نیز برخوردارند و از آنجا که این تولیدات منجر به صادرات می‌شود، باید روزبه روز تقویت شود.وی افزود: برای تولیدکنندگان موجود در مناطق آزاد باید تمهیداتی در نظر گرفته شود زیرا تولیدکنندگان به دلیل اجرای مقررات و قوانین متناقض مشکلات بسیاری دارند که در نشست اخیر مسائل تولیدکنندگان موجود در مناطق آزاد بررسی شد.محمد ادامه داد: ما نیازمند حکمرانی واحد در مناطق آزاد هستیم و راهکار آن اجرای ماده 65 احکام دائمی برنامه توسعه کشور است که متاسفانه این قانون اجرا نمی‌شود و ظرفیت‌های مناطق آزاد مغفول مانده است.وی با اشاره به ضرورت معافیت‌های مالیاتی و معافیت‌های گمرکی در مناطق آزاد، آن‌ها را دو رکن مناطق آزاد دانست و اضافه کرد: باید با تعامل با مجلس بخشی از مشکلات را در بودجه سال 1401 برطرف کنیم و باقی موضوعات در قوانین و مقررات اصلاح شود.دبیر شورای عالی مناطق آزاد با بیان اینکه برای صادرات به سرمایه گذاری نیاز داریم، ادامه داد: براساس تجربه مناطق آزاد در کشورهایی مانند چین، امارات، ترکیه و... باید مشوق‌های مالیاتی و گمرکی برای این مناطق پیش بینی شود اگر این امر محقق شود قول می دهیم تولید به خوبی رقم خورده و صادرات افزایش یابد و به دنبال آن هستیم که با ایجاد بانک آفشور و بورس بین المللی به اقتصاد سرزمین اصلی نیز کمک کنیم.

ایمن‌سازی جاده‌های مرگ در اولویت برنامه‌های دولت باشد
 علیرضا زندیان، عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه بسیاری از راه‌ها و جاده‌ها از حداقل استانداردها هم محروم هستند، از دولت خواست تا نقاط حادثه خیز راه ها را اصلاح و نسبت به ایمن سازی آنها اقدام کند.وی در رابطه با لزوم رفع نقاط حادثه خیز جاده‌ها گفت: با توجه اینکه راه و جاده استاندارد از مهمترین زیرساختها برای توسعه هر منطقه به شمار می‌رود، امروزه بخش قابل توجه از جاده های مواصلاتی کشور که محل تردد کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین  است از استانداردهای حداقلی برخوردار است.نماینده مردم بیجار گروس در مجلس  افزود: متاسفانه شاهد تصادفات منجر به فوت هموطنانمان در اقصی نقاط کشور هستیم، در برخی نقاط به قدری تکرار حادثه زیاد بوده که اهالی منطقه آن جاده را " جاده مرگ" نام گذاری کردند. از طرفی پس از کاهش شیوع ویروس کرونا و افزایش تردد‌های جاده‌ای میزان تصادفات جاده‌ای هم در چند ماه گذشته افزایش یافته و به گفته بسیاری از مسئولان یکی مهم‌ترین دلایل آن ایمن نبودن مسیر‌های جاده‌ای است.این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه طبق گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی، هزار و 580 نقطه حادثه خیز در کشور شناسایی شده است افزود: با توجه به اینکه وزارت راه و شهرسازی مسئول ایمن سازی جاده است، از وزیر محترم راه وشهرسازی انتظار داریم در دوره مسئولیت خود، این کار را با جدیت پیگیری کرده تا نقاط حادثه خیز کشورمان اصلاح شود. تحقق این امر خود تا حد زیادی تلفات جاده ای را کاهش می‌ دهد.زندیان با بیان اینکه بسیاری از راه‌ها و جاده ‌ها از حداقل استاندارد هم محروم هستند، عنوان کرد: از طرفی راه هایی که در گذشته روستایی بوده هم اکنون به دلیل تردد بسیار زیاد ناوگان سنگین به جاده اصلی تبدیل شده که باید هرچه سریع تر ترمیم و بهسازی شده و علائم  ایمنی و راهنمایی و رانندگی در جاده ها نصب و سپس ایمن سازی و تعریض شوند. البته این امر نیازمند اختصاص بودجه ویژه‌ای است و امیدوارم نمایندگان حاضر در کمیسیون تلفیق به این مهم توجه ویژه داشته باشند، چرا که جان مردم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

 

قیمت هر پاکت سیمان به زیر ۲۵ هزار تومان رسید
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ضمن اشاره به تعادل و ثبات موجود در تنظیم بازار و قیمت‌های سیمانی اعلام کرد که در حال حاضر قیمت هر پاکت سیمان در بورس کالا به زیر ۲۵ هزار تومان رسیده است.عبدالرضا شیخان ضمن اعلام خبر ایجاد ثبات و تعادل در بازار سیمان، اظهار کرد: پس از التهابات تابستانی ناشی از قطعی برق و کاهش تولید و عرضه سیمان و در نهایت افزایش قیمت‌ها در این بازار، برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در جهت رفع موانع تولید و حل مشکلات این بخش منجر به کاهش قیمت‌ها و تعادل در بازار سیمان شد.دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی با توجه به تأمین سوخت کارخانه‌های سیمانی و افزایش تولید و عرضه نسبت به تقاضا، مشکل خاصی در تنظیم بازار این محصول وجود ندارد. تعادل و ثبات قیمت‌ها در بازار سیمان در صورت تأمین سوخت و برق پایدار، ادامه خواهد داشت.وی ضمن تشریح میزان عرضه و تقاضای فعلی در بورس کالا، گفت: قیمت یک تن سیمان پاکتی در بورس کالا ۴۸۰ هزار تومان است که قیمت هر پاکت سیمان را در محدوده زیر ۲۵ هزار تومان قرار می‌دهد.لازم به یادآوری است که در تیرماه امسال، به دنبال کاهش ۹۰ درصدی برق صنایع به‌ویژه سیمانی‌ها و فولادی‌ها، قیمت سیمان در تهران به پاکتی ۷۰ هزار تومان رسید. این در حالی بود که شنیده می‌شد در برخی شهرستان‌ها سیمان به ۱۰۰ هزار تومان هم رسید و حتی برخی سازندگان از نرخ ۱۲۰ هزار تومان برای هر پاکت در مناطق جنوبی کشور خبر می‌دادند که منجر به تعطیلی بسیاری از کارگاه‌های ساختمانی نیز شد.
پس از آنکه نایب رئیس مجلس شورای اسلامی افزایش غیر متعارف و چندین برابر قیمت تمام شده سیمان را قصور وزارت صمت در کنترل قیمت دانست، وزیر صنعت، معدن و تجارت و معاون وقت امور معادن و صنایع معدنی وزارتخانه مذکور (اسدالله کشاورز) طی چند نوبت قول کاهش قیمت‌ها را می‌دادند. در نهایت اواخر شهریور ماه امسال وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که با اجرای برنامه سه ماهه، قیمت سیمان متعادل شده و در بازار نسبت به هفته‌های گذشته (نیمه اول شهریور ماه) باز هم کمتر شده و قیمت سیمان به صورت پاکتی به زیر ۲۵ هزار تومان رسیده است. همچنین قیمت سیمان فله هم حدود ۱۸ هزار تومان ارزان‌تر شده است؛ این ادعا در حالی مطرح شد که رصد بازار نشان می‌داد قیمت سیمان کف بازار به قیمت‌های اعلامی نرسیده بود و هر پاکت سیمان حدود ۳۱ تا ۳۳ هزار تومان به‌ازای هر پاکت و سیمان فله هم حدود ۵۰۰ تومان درب کارخانه قیمت داشت.  

آزاد شدن تجارت ایران با روسیه سرعت می‌گیرد
رییس سازمان توسعه تجارت می‌گوید که باید مقدمات لازم برای سرعت گرفتن فرایند تجارت آزاد میان ایران و اوراسیا در دستور کار قرار بگیرد.از ابتدای آبان سال ۱۳۹۸، ایران عضویت آزمایشی خود را در اتحادیه اقتصادی اوراسیا آغاز کرده و این فرایند سه سال ادامه خواهد داشت.بر اساس توافقات دو جانبه، پس از این مدت، ایران و اوراسیا درباره عضویت دائم تصمیم گیری خواهند کرد و البته افزایش همکاری تا سطح تجارت آزاد را نیز بررسی می‌کنند.در حال حاضر تجارت ایران و اوراسیا بر اساس تعرفه ترجیحی در برخی کالاها انجام می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که با وجود کاهش نسبی سطح تجارت در سال گذشته تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا، تجارت مشترک ایران و اوراسیا روندی مثبت داشته است.جدای از آن تراز تجاری ایران در معامله با کشورهای عضو این اتحادیه نیز جز روسیه با دیگر اعضا مثبت بوده است اما با توجه به بالا بودن میزان واردات از روسیه تراز تجاری کل منفی شده است.
ایران در ماه‌های گذشته بارها از لزوم نهایی شدن فرایند تجارت آزاد میان دو طرف خبر داده که با توجه به بزرگی بازار و حجم معاملات، احتمالا بر روابط اقتصادی ایران و روسیه تاثیر جدی خواهد گذاشت.علی رضا پیمان پاک، رییس سازمان توسعه تجارت  با تاکید بر لزوم افزایش سطح همکاری‌ها میان ایران و اوراسیا، از لزوم تسریع در پیگیری امضای موافقتنامه تجارت آزاد میان دو طرف سخن گفته است.وی با اشاره به زمینه‌های توسعه تجارت با اوراسیا به عنوان یک بازار دارای پتانسیل بالا برای کشورمان، خواهان همکاری همه دستگاه‌ها به ویژه وزارت جهاد کشاورزی به دلیل اینکه عمده صادرات ایران در این بخش به اوراسیا انجام می شود، شد. معاون وزیر صمت با اشاره به الزامات یک موافقت‌نامه تجارت آزاد، به همراهی کامل بخش صنعت وزارت صمت در این خصوص اشاره کرده و بر شمول بیشتر کالاها در موافقت‌نامه تجارت آزاد تاکید کرد.پیمان‌پاک همچنین در خصوص همکاری‌ها به ویژه در حوزه بانکی و تبادلات مالی، با بیان اینکه زمینه‌های این همکاری کاملاً فراهم است، ابراز امیدواری کرد در دوره جدید بانک مرکزی همراهی بیشتری را در این زمینه به عمل آورد. بر اساس گزارش سازمان توسعه تجارت، وی با اشاره به سفر قریب‌الوقوع رئیس جمهوری به فدراسیون روسیه، یکی از موضوعات مهم مورد بحث طرفین را پیگیری جدی موافقت‌نامه تجاری ایران و اوراسیا عنوان کرد.    

شاخص بورس ۲۵ هزار واحد ریزش کرد
شاخص بورس در جریان معاملات دیروز بازار سرمایه با افت ۲۵ هزار واحدی روبرو شد. در جریان دادوستدهای دیروز بازار سرمایه بیش از 4میلیارد و 824میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزشی بالغ بر 2هزار و 752میلیارد تومان در بیش از 351هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت 25 هزار و 679واحدی در ارتفاع یک‌میلیون و 336هزار و 778واحد قرار گرفت.
بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز گذشته به نام نمادهای معاملاتی شرکت‌های صنایع پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه اصفهان و گسترش نفت و گاز پارسیان شد و در مقابل شرکت‌های ایران خودرو، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و پدیده شیمی قرن با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله یک میلیارد و 526میلیون ورقه به‌ارزش یک هزار و 505میلیارد تومان در 161هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) 256واحد افت کرد و در ارتفاع 18هزار و 117واحد قرار گرفت.

ثبت طولانی‌ترین روند نزولی بیت‌کوین
بزرگترین ارز دیجیتال جهان یعنی بیت کوین، روز یکشنبه برای هفتمین روز متوالی سقوط کرد و طولانی‌ترین روند نزولی خود را از سال ۲۰۱۸ رقم زد. این در حالی بود که بازار ارزهای دیجیتال با سویه‌های جدید کرونا، تورم و احتمال افزایش سود بانکی توسط فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) دست و پنجه نرم می‌کند.فروش شدید و گسترده ارزهای دیجیتال که به این عوامل نسبت داده می‌شود، بیت کوین را در یک نقطه به 40800 دلار کاهش داد که سقوط روزانه 2.3 درصدی را نشان می‌دهد.